Oksitlenme Nedir? Nasıl Önlenir?
Genellikle metal ürünlerde gerçekleşen ve dayanıklılık sorunlarına yol açan oksitlenme pek çok kişi ya da kurum için ekstra maliyetler yaratabilir. Peki oksitlenme ne demek ve oksitlenme sorununu engellemek, oksitleri temizlemek için ne gibi önlemler almak gerekiyor?
Oksitlenme Nedir?
Herhangi bir maddenin oksijenle reaksiyona girmesi sonucu kimyasal ve fiziksel özelliklerinde meydana gelen değişimler oksitlenme olarak adlandırılır. Oksitlenme yaygın olarak metallerin üzerinde görülür ve kendisini kahverengi ya da turuncu renk tabakaları ile gösterir. Ayrıca oksitlenme yalnızca metallerde değil, aynı zamanda elektronik cihazlarda ya da organik maddelerde de meydana gelebilir. Peki oksitlenme neden olur ve nasıl önlenir?
Oksitlenme Neden Oluşur?
Oksijen ya da nem ile temas eden metallerde kimyasal tepkime sonucu yanma meydana gelir. Bir metalin oksitlenme aşamaları şunlardır:
-
Oksijen ya da nem ile temas eden metal elektron (anot) kaybına uğrar ve paslanma süreci başlar,
-
Ortamda bulunan oksijen elektron (katot) kazanmaya başlar,
-
Elektrolitler sayesinde anot ve katot arasında elektron değişimi gerçekleşir,
-
Oksitlenme başlar ve metaller sahip oldukları özelliklerin bir kısmını kaybeder.
Oksitlenme sonucunda yalnızca metalin görünümü değişmekle kalmaz, aynı zamanda dayanıklılığı da azalır. Ayrıca oksitlenme genel olarak doğal yollarla gerçekleşir.
Oksitlenme Türleri Nelerdir?
Oksitlenme genellikle metaller ile özdeşleştirilen bir kavram olsa da yalnızca bununla sınırlı değildir. Karşılaşılabilecek oksitlenme türleri ise şunlardır:
-
Metallerin yüzeyini kaplayan, pas gibi görünen ve metalik maddelerin oksijen ile reaksiyona girmesi ile meydana gelen metalik oksitlenme.
-
Solunum sürecinde canlı organizmaların oksijeni kullanıp enerji üretmesi ile ortaya çıkan biyolojik oksitlenme. Biyolojik oksitlenme hücrelerde meydana gelen kimyasal tepkimeler sırasında reaksiyon gerçekleşmesi ve enerji açığa çıkması durumudur.
-
Organik maddelerin oksijenle tepkimeye girmesi sonucu ortaya çıkan organik oksitlenme.
-
Elektrokimyasal hücrelerde anot reaksiyonuna bağlı elektron kaybı ile meydana gelen elektrokimyasal oksitlenme.
-
Güneş ışınlarına maruz kalan bazı maddelerin ışık enerjisini absorbe etmesi ile meydana gelen foto-oksidasyon.
Oksitlenmenin meydana gelmesi genellikle istenmeyen bir durum kabul edilir. Bu yüzden oksitlenmeyi önleyici hamleleri yapmak gerekir. Peki oksitlenme nasıl temizlenir ve nasıl önlenir?
Oksitlenme Nasıl Önlenir?
Oksitlenme metal eşyaların ya da malzemelerin dayanıklılığını zayıflattığı için problem yaratır ve çoğu zaman ek masraflar yaratır. Bu yüzden oksitlenmeye neden olabilecek faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir. Oksitlenme oluşumunu geciktirmek ya da önlemek için yapılabilecekler ise şunlardır:
-
Metallere krom eklemek ya da krom kaplamak dayanıklılığını arttırır ve metalleri paslanmaz hale getirir. Ayrıca ısıya karşı da daha yüksek direnç gösterebilirler.
-
Paslanmaz boyalar kullanmak oksitlenmeyi geciktirir ve metalleri çok daha uzun ömürlü bir hale getirir.
-
Metallerin yüzeyi ince bir çinko tabakası ile kaplanabilir. Bu yöntem galvanizleme olarak da adlandırılır.
-
Pas önleyici yağ ya da vernik uygulaması yapılabilir.
-
Metaller ya da diğer malzemeler kuru ortamda saklanabilir.
-
Temizlik ve bakım işlemlerinin düzenli olarak yapılması gerekir.
Malzemeleri uzun ömürlü olarak kullanmak için oksitlenme nedir sorusuna yanıt vermek yeterli değil. Nitekim oksitlenme nasıl giderilir bilmek, bu malzemeleri daha uzun ömürlü olarak kullanmanıza yardımcı olur.
Oksitlenme Nasıl Temizlenir?
Malzemeler üzerindeki oksitlenmeyi temizlemek için uygulayabileceğiniz birden fazla yöntem bulunur. Bu yöntemler şunlardır:
-
Deterjan, temizleyici, sabun ve sıcak su yardımıyla metaller üzerindeki oksitlenmeleri temizleyebilirsiniz,
-
Limon suyu ya da sirke gibi asidik ve doğal yöntemler ile temizleme işlemini gerçekleştirebilirsiniz,
-
Eğer metalin altından daha temiz bir yüzey çıksın istiyorsanız zımparalama yöntemini kullanabilirsiniz,
-
Pas temizleyici ürünler kullanabilirsiniz,
-
Oksitlenmenin çok derin ve zorlu olduğu durumlarda profesyonel yardım alabilirsiniz.
Endüstriyel ortamlarda kullanılan taşıma ekipmanlarının tekerleklerinin oksitlenmesi, taşımanın da verimli şekilde gerçekleşmesini engeller. Bu yüzden paslanmaz çelik tekerlek modellerine yönelmek gerekir. Siz de paslanmaz çelik tekerlek modellerini hızlı şekilde sipariş etmek isterseniz, e-Tekerlek.com’u tercih edebilirsiniz.